Artykuły, Nootropy, Potencja | Libido | Energia

Dopamina

neurony

Co to jest dopamina?

Dopamina to substancja chemiczna uwalniana w mózgu, która sprawia, że czujesz się dobrze. Posiadanie odpowiedniej ilości dopaminy jest ważne zarówno dla twojego ciała, jak i układu nerwowego.

Dopamina pomaga komórkom nerwowym w przesyłaniu do siebie wiadomości. Jest wytwarzana przez grupę komórek nerwowych (dopaminergiczne neurony ośrodkowego układu nerwowego) znajdujących się w samym środku mózgu oraz wysyłających wiadomości do innych części naszego mózgu.

Jaka jest rola dopaminy?

Dopamina odpowiada za to, że możesz odczuwać przyjemność, satysfakcję a przede wszystkim motywację. Kiedy czujesz się dobrze, gdy coś osiągnąłeś, dzieje się tak dlatego, że masz w mózgu przypływ dopaminy.

Możliwe jednak, że zaczniesz pragnąć więcej „nagrody” – dopaminy, co wywołane może być wieloma przyjemnymi doświadczeniami np. spożywaniem dobrego jedzenia, uprawianiem seksu, wygrywaniem gier i zarabianiem pieniędzy. Alkohol i wiele różnych narkotyków również powoduje gwałtowny (wręcz skokowy) wzrost dopaminy. Jest to po części powodem, dla którego ludzie się od nich uzależniają. Ma ona także ogromny wpływ na formowanie samych nawyków i ich utrwalanie. Jeżeli poprawnie zrozumiemy działanie dopaminy, a przede wszystkim kiedy rośnie jej poziom oraz kiedy spada, będziemy mogli skutecznie regulować  nasze nawyki a nawet uzależnienia.

Pętla dopaminowa – budowanie nawyków

Kluczowe dla nas jest kiedy poziom dopaminy jest wysoki a kiedy spada – w ten sposób nasz mózg kreuje nawyki i nagradza nas za podjęty wysiłek. Aby skutecznie wpływać na poziom motywacji i zaangażowania poprzez poziom dopaminy należy poprawnie budować pętlę dopaminową. Najprościej – jest to zależność pomiędzy akcją a oczekiwaną nagrodą. Dzięki temu możemy regulować poziom uwalniania dopaminy na pożądanym etapie wykonywanej czynności.

Na wykresie widzimy poglądowo jak zmienia się poziom dopaminy dla trzech scenariuszy. 

Uczenie się i późniejsza nagroda w postaci skoku dopaminy, oczekiwanie nagrody i rosnące motywacja i zaangażowanie w trakcie czynności, oraz negatywne oczekiwania lub kiedy nie dostajemy nagrody za działanie – wrażenie duża amplituda poziomu – scenariusz negatywny!

Dopamina odgrywa również rolę w kontrolowaniu pamięci, nastroju, snu, uczenia się, koncentracji i sprawności ruchów ciała. Jako neuromodulator niezbędna jest do poprawnego funkcjonowania mózgu.

Co się stanie, jeśli mam za dużo lub za mało dopaminy?

Niski poziom dopaminy może sprawić, że poczujemy mniej motywacji i ekscytacji rzeczami i czynnościami, które powinny dawać nam przyjemność. Jest to często stan odczuwany przy niektórych chorobach i zaburzeniach psychicznych, bardzo często przy depresji.

Zbyt dużo dopaminy, lub zbyt dużo dopaminy skoncentrowanej w niektórych częściach mózgu, a za mało w innych – wiąże się z byciem bardziej konkurującym, agresywnym i ze słabą kontrolą impulsów. Może prowadzić do stanów obejmujących ADHD, napadowe objadanie się, uzależnienia oraz hazard.

W chorobie Parkinsona komórki nerwowe wytwarzające dopaminę stopniowo obumierają. Ponieważ dopamina pomaga kontrolować mięśnie, prowadzi to do problemów ze sztywnością mięśni i ruchami.

Objawy braku równowagi dopaminy zależą od tego, co powoduje problem. Obejmują:

  • skurcze lub sztywność mięśni,
  • problemy z trawieniem,
  • problemy ze snem,
  • poruszanie się lub mówienie wolniej niż zwykle,
  • uczucie zmęczenia i braku motywacji,
  • smutek i brak nadziei,
  • posiadanie niskiego libido (popęd seksualny),
  • halucynacje.

Jak mogę dostosować poziom dopaminy?

Możesz zwiększyć niski poziom dopaminy, usuwając przyczynę problemu. Może to być choroba, stres, niewystarczająca ilość snu, nadużywanie narkotyków, otyłość lub spożywanie zbyt dużej ilości cukru i tłuszczów nasyconych. Niski poziom dopaminy może być również spowodowany problemem z nadnerczami.

Możesz naturalnie zwiększyć poziom dopaminy zdrową dietą – pokarmy bogate w L-tyrozynę (białko potrzebne do wytworzenia dopaminy). Należą do nich migdały, awokado, banany, wołowina, kurczak i jajka. Uważa się również, że suplementy kurkumy, witaminy D, magnezu i omega-3 zwiększają poziom dopaminy. Osobną kategorie stanowią suplementy zawierające L-dopa. Jest to także aminokwas biorący udział w syntezie dopaminy oraz naturalnie zwiększający jej poziom. Naturalna L-dopa znajduje się w fasolkach mucuna pruriens (świerzbiec właściwy).

Wszelkie działania poprawiające samopoczucie podnoszą również poziom dopaminy. Należą do nich: ćwiczenia, medytacja, masaż a przede wszystkim odpowiednia ilość snu. Pomóc może również myślenie o swoich osiągnięciach i wszystkich dobrych rzeczach które spotkały nas w życiu. Należy starać się wyciszać negatywny, oceniający i krytykujący monolog wewnętrzny. Jego miejsce powinno zając pogodzenie się z występowaniem negatywnych odczuć, następnie doświadczenie i przeżycie ich, co powinno doprowadzić do wyczerpania się ich energii. Przydatne mogą być pozytywne afirmacje.

Jeśli niski poziom dopaminy powoduje depresję lub inne zaburzenia nerwowe, lekarz może przepisać leki by przywrócić dopaminę do odpowiedniego, stabilnego poziomu.

Osoby z chorobą Parkinsona zwykle otrzymują leki zwiększające poziom dopaminy (L-dopa). W wielu przypadkach powodują one znaczną poprawę objawów i przywrócenie w dużym stopniu sprawności.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna jest chroniona przez reCAPTCHA i Google Politykę Prywatności oraz obowiązują Warunki Korzystania z Usługi.